Światowy Dzień Reumatyzmu

W czasie inaugurującego obchody Światowego Dnia Reumatyzmu spotkania z dziennikarzami 12 października 2017 roku dr  n. med. prof. nadzw. dyrektor NIGRiR Leszek Markuszewski, zwrócił uwagę na konieczność kształcenia reumatologów: – „Nasz Instytut jest bazą, z której wyszła większość polskich reumatologów. Kontynuujemy ciągłość instytutu badawczego, a nazwa „Narodowy” zwiększa rangę i wymusza na nas działalność naukowo-badawczą wkomponowaną w codzienność, wymusza standardy, które kultywujemy i tworzymy. Staramy się doświadczenie przedwojennych twórców polskiej reumatologii prof. Witolda Orłowskiego i jego uczennicy prof. Eleonory Reicher, założycielki Instytutu, standaryzować i przenosić do całej polskiej służby zdrowia. Prof. Reicher czuła potrzebę wzmocnienia tej specjalności, a to wymusza  kontynuację prowadzenia badań nad reumatologią.”

Instytut – podkreślał Dyr. Markuszewski – jest unikatową jednostką, bowiem reumatologia i gerontologia to dziedziny, które interesuje proces starzenia od pierwszego dnia po urodzeniu. Światowy Dzień Chorób Reumatycznych daje okazję podsumowania doświadczeń. „Nasi profesorowie to matecznik reumatologiczny. Instytut to miejsce, w którym standaryzujemy polskie doświadczenia, wymagania i wiedzę.”

W czasie organizowanych tego dnia paneli pracownicy NIGRiR, naukowcy i praktycy mówili pacjentom o doświadczeniach, nowych możliwościach i planach. Była to okazja wymiany doświadczeń również między szefami klinik. Wielu uczestników, słuchaczy paneli to pacjenci i ich rodziny, często związani z NIGRiR od dziesiątków lat.

„Dajemy ciepło pacjentom. Chcemy, by wychodzili zdrowsi i podbici dobrym zaczynem poprawy psychiki” – powiedział dyr. Markuszewski. – „Rehabilitacja jest kierowana przez konsultanta krajowego, a to jest ważne we wdrażaniu procesu.  Dzienna opieka pomaga w zdobyciu wiedzy –  jak się zachowywać w domu czy w życiu codziennym. Ta wiedza jest ściśle powiązana z gerontologią, czyli opieką senioralną. „A październik to czas jesiennej słoty, kiedy to pacjentom nasilają się bóle, schorzenia i dolegliwości. To czas występowania wielu czynników depresyjnych. Pacjenci są w domach, mało się ruszają, przez co również cierpią i z tego powodu. Bezruch nakręca spiralę bólu i problemów. Musimy propagować umiejętny ruch na świeżym powietrzu. I wykorzystywać to, że mamy pod jednym dachem lekarzy, którzy mogą pacjentów leczyć oraz rehabilitantów, którzy pomagają włączać ich w wir życiowo-produkcyjny. W późniejszym etapie możemy wykorzystywać w leczeniu zdobycze techniki – komunikować się z pacjentem za pomocą e-medycyny.” – podkreślał dyr. Markuszewski. – „Opieka koordynowana, monitorowanie pacjenta  i dbanie o jego zdrowie to świetny pomysł.”

Interwencja chirurgiczna – endoprotezy, wymaga rehabilitacji ruchowej po zabiegu. Wymaga to koordynacji, co szczególnie w NIGRiR daje to wymarzone efekty. Pacjenci z problemem reumatycznym mogą być badani wszechstronnie, a leczenie jest skoordynowane. Wartością dodaną dla pacjenta jest możliwość powrotu do życia i w sumie zmniejszenie inwalidztwa.

NIGRiR ma być wsparty pieniędzmi ministerialnymi – podkreślał Dyrektor. Szybka diagnostyka, wielkie możliwości wzmocnienia działań, wykorzystanie współpracy w uczelniami – tej prowadzonej od lat z AWF i WUM, a także tej nowej rozpoczętej podpisaniem umów z  Uczelnią Łazarskiego i Uniwersytetem im. St. Kardynała Wyszyńskiego.

Najbliższa przyszłość NIGRiR to zmiany systemowe. Tworzenie standardów; wizja patrzenia na pacjenta; ocena technologii medycznych; inkubator badawczy – czyli współpraca medyków z inżynierami – to są aspekty gerontotechnologiczne. Wymiana doświadczeń pokazuje, co jest problemem współczesnej reumatologii i czym jest współczesna reumatologia.

Prof. Brygida Kwiatkowska, reumatolog i z-ca dyr. ds. klinicznych NIGRiR podkreśliła znaczenie kompleksowej opieki – po pierwszych sześciu tygodniach od wystąpienia objawów pacjent powinien być leczony, ale dziś najczęściej nie jest to możliwe. NIGRiR ma przygotowany projekt, akceptowany przez ministra zdrowia – projekt power włączania naszego zaplecza w ocenę tego, co się dzieje w innych ośrodkach. Pamiętać musimy, że średnia wieku wystąpienia bólów kręgosłupa to 34 lata! I wtedy trzeba pacjentów otaczać najefektywniejszą opieką. Później bowiem zmiany zwyrodnieniowe powiększają się, a że ludzie  żyją coraz dłużej i jesteśmy starzejącym się społeczeństwem, to musimy coraz bardziej dbać o chorych i potencjalnych chorych. Projekt Power jest unikatowy na skalę europejską i będziemy go przedstawiać w Komisji Europejskiej. Mamy laboratorium genetyczne, które niezwykle pomaga nam zdecydować, czym będzie leczony pacjent zależnie od uwarunkowań genetycznych. Dobrze leczony pacjent zmniejsza częstotliwość wizyt. Częste konsultowanie pacjentów sprawia, iż jest mniej koniecznych zabiegów operacyjnych. A to jest zmniejsza obciążenia kolejkowe.

Konieczne są pewne zmiany – pacjent nie może być diagnozowany półtora roku, bo zmienia to obraz choroby, wydłuża kolejki do szpitali. Szybsza i lepsza, skuteczniejsza diagnostyka odciąży szpitalnictwo – podkreślała prof. Kwiatkowska. Biologiczne leczenie po 15 latach choroby – nie ma już żadnego sensu, w przeciwieństwie do zastosowania go we wczesnej fazie choroby. Dlatego też badania podstawowe musi wykonywać lekarz rodzinny, a NIGRiR prowadzi już szkolenia dla „rodzinnych”, by wiedzieli, jak podchodzić do pacjenta reumatycznego. W te kształcenie muszą się włączyć samorządy. Skoordynowana opieka to kontakt z lekarzem rodzinnym –  11 ośrodków  musi podpisać umowy z ponad 60 POZ z całej Polski. Wówczas lekarz rodzinny będzie wiedział,  czy pacjenta leczyć, czy kierować do reumatologa od razu. Lekarz rodzinny – klinika i opieka laboratoryjna, a tych działaniach koordynowanych zawiera się również rehabilitacja. Koordynacja w połączeniu z nadzorem i monitorowaniem.

Gerontologia to polska racja stanu – w 2050 Polska będzie krajem najstarszych ludzi w Unii Europejskiej. – podkreślał dr Przemysław Rzodkiewicz, p.o. kier. Gerontologii, współorganizator 36 Konferencji Ordynatorów. – Mniejsza koordynacja ruchowa, osteoporoza, mniejsza aktywność osób starszych, to są wyzwania gerontologii. Ale do tego potrzebna jest pomoc psychologiczna. I to nie tylko medycyna, ale też dostosowanie struktury miejskiej, dostępność domów, sprzęt zabezpieczenia ortopedycznego, nieodwracalne procesy starzenia się i gerontechnologia – to integruje wiedzę medyczną i możliwości pacjenta. I to są wyzwania przed którymi stoi NIGRiR w 2018 roku.

W NIGRiR odbyły się tego dnia cztery panele prowadzone przez naszych specjalistów.

Pierwszy na pytanie „Czy sport jest zdrowy?” – starał się odpowiedzieć prof. Janusz Płomiński. Jesteśmy pewni, że na wiele pytań stawianych często przez naszych pacjentów, odpowiedzi się znajdą.

Drugi panel poświęcony aktywności fizycznej w chorobach reumatycznych poprowadziła dr Teresa Sadura-Sieklucka – fizjoterapeuta. Czy chorzy powinni się ruszać, czy może lepiej pozostawać w bezruchu? Co bardziej pomaga wyjść ze zdrowotnego impasu – ruch czy bezruch? Co robić, aby uchronić nasz organizm przed urazami?

Panel trzeci to strategie terapeutyczne w chorobach reumatycznych. Odpowiedź pomagał znaleźć zastępca dyrektora NIGRiR, prof. Brygida Kwiatkowska. Dyskutowali m.in. prof. Piotr Głuszko, prof. Marzena Olesińska, prof. Anna Filipowicz-Sosnowska.

Panel czwarty był poświęcony diecie i odżywianiu w chorobach reumatycznych. Poprowadziła go dr n. med. Maria Maślińska, a dyskutowali m.in. dr n. med. Ewa Kądalska i Jolanta Grygielska.

Uczestnicy wydarzenia mogli również skorzystać z warsztatów z zapobiegania upadkom „Nie łam się bez sensu” przygotowanych przez fizjoterapeutów z firmy Medikar, prowadzonych na sali gimnastycznej NIGRiR.

Najbliższe obchody Światowego Dnia Reumatyzmu – 12 października 2018!